Pinksteren.

F.W. Schwartz

Nog zo'n tekst die alweer een paar dagen door mijn hoofd zingt:

"Heil'ge geest, wil in dit uur
ons bezielen met uw vuur,
dat het volk in u gelooft,
moedig zijn...."

en daar vervaagt de tekst tot een soort brei.

Het is natuurlijk niet toevallig dat juist deze tekst in mij opkwam. Het was immers Pinksteren, afgelopen maandag. Een feest waar wij, apostolischen, maar moeizaam raad mee weten.

Dat is wel anders geweest.

Bij het ontstaan van de apostolische kerken, ergens halverwege de 19e eeuw, was diezelfde heilige geest nu juist erg dominant in haar kerkleven aanwezig. Feitelijk alles moest worden bezegeld door de heilige geest. In vele gemeenten waren daarom profeten aanwezig. Zij profeteerden tijdens een eredienst en waren hiermee de woordvoerders namens de heilige geest. Een apostelroeping, een priesterwijding, een uitzending naar een ander land, het stichten van een nieuwe gemeente, al dergelijke gebeurtenissen werden ofwel voorafgegaan door een profetie of werden bekrachtigd door een profetie.

En ja, natuurlijk ontstond er vrij gemakkelijk dispuut of een profetie nu waarachtig of juist vals was. Dat leverde nogal eens wat trammelant op.

Maar, eerlijk is eerlijk, we hebben het ook aan een profetie te danken dat ene Friedrich Wilhelm Schwartz, in 1863 op 48-jarige leeftijd in Hamburg op een boot naar Amsterdam stapte om daar het apostolische werk te vestigen. De man sprak geen woord Nederlands en kende kind noch kraai in ons land.

En toch....

Er zijn bij zijn overlijden in 1895 7 gemeentes in Nederland met ongeveer 1.000 leden.

Heil'ge geest, wil in dit uur....

Natuurlijk ken ook ik de neiging om op een rationele wijze na te denken over "de heilige geest". Natuurlijk onderken ik de gevaren van mensen die beweren te spreken vanuit de heilige geest. En nee, ik geloof niet dat het zo één op één kan werken.

Als er al een heilige geest door mensen kan werken, dan is dat zeker geen exclusief recht voor enkelen. De functie van profeet bestaat dan ook vanaf het begin van de 20e eeuw niet meer.

Toch geeft het je wel te denken.

Maar nu kom ik op het terrein van wat ik maar het intuïtief weten noem. Mensen of eigenlijk de gehele schepping zijn verbonden door een kracht of, laat ik het bezieling noemen. We komen dan op een terrein waar wij, apostolischen, ons niet zo thuis voelen: het gebied voorbij woorden. Het gebied dat ons voorstellingsvermogen overstijgt. Het gebied dat alleen betreden kan worden vanuit een stille verbinding. Dat alleen grijpbaar is als je durft los te laten. Dat je alleen met buiten verbindt door je naar binnen te richten.

Noem het gebed.

Noem het meditatie.

Noem het geloof.

Maar zo krachtig, dat je op een boot stapt om naar een land te varen en daar de mensen mee te nemen naar dat gebied.

Omdat het je gevraagd wordt.

Omdat je gelooft....

Naschrift.

Ook deze tekst, althans het refrein, kwam na lang, zeurend dreinen in mijn hoofd, terug:

heil’ge Geest, wil in dit uur,
ons bezielen met uw uw vuur,
dat het volk, in U gedoopt,
moedig zij, op God steeds hoopt.
heil’ge Geest, levenskracht,
met U zij Gods wil volbracht.