Thomas

Ongelovige Thomas - Kunstmuseum Basel

In mijn vorige blog (de kern van ons geloof), vertelde ik dat het lijden van Jezus niet zo'n centrale plaats heeft in onze liturgie en vieringen.

Daar liep ik vandaag nog eens over na te denken.

Toevalligerwijs was ik vandaag uitgenodigd om een kerkdienst bij te wonen in Westerkim, een lokatie van PCSOH in Nieuw Vennep. De dominee, Johan Vos, sprak in zijn overdenking over ongelovige Thomas.

En opeens werd ik beetgepakt en stond ik, zo 'n 22 jaar terug met mijn zusje in het Kunstmuseum in Basel (Zwitserland). Mignon, mijn jongere zus, woonde en werkte als componiste, zangeres en musicus in deze stad. Zij was van ons drieën thuis de meest creatieve, maar ook degene die dieper groef en verder zocht en zodoende een spirituele en intellectuele levenshouding ontwikkelde waar mijn broer en ik maar moeizaam bij konden komen.

Ik praat in de verleden tijd omdat Mignon alweer bijna 20 jaar terug is overleden aan de gevolgen van een hersenbloeding en kanker.

Maar daar was 22 jaar terug nog geen sprake van.

Mignon nam me mee naar het Kunstmuseum, eigenlijk omdat ze me maar één werk wilde laten zien: dat van de ongelovige Thomas. Ze vertelde mij dat ze door deze mens gefascineerd was geraakt. Ik kan me herinneren dat ze aangaf dat Thomas in haar optiek de enige Apostel was die blijkbaar bereid was om de rauwe werkelijkheid onder ogen te zien. Hij durfde de wonden van Jezus aan te raken, waar de anderen in hun opwinding volledig voorbij leken te gaan aan het lijden dat hun grote vriend had moeten ondergaan. Ze vroeg zich dan ook af waarom Thomas nu juist als ongelovig werd neergezet...

Dat bracht mij weer terug naar het boek dat ik momenteel lees van Tomas Halik: "Raak de wonden aan...". Niet toevallig gaat deze verhandeling ook weer over Thomas. En eigenlijk zegt Halik hetzelfde. Door een ingrijpende ervaring in India, hij bezocht hier een weeshuis waar kinderen onder erbarmelijke omstandigheden zichzelf in leven moesten zien te houden, kreeg het verhaal van Thomas voor hem eenzelfde bedding als die Mignon 22 jaar geleden aan het verhaal gaf. Malik vertelde namelijk dat zijn eerste impuls in het weeshuis was geweest om weg te hollen of om zijn gezicht af te wenden. Tegelijkertijd realiseerde hij zich dat hij alleen echt in beweging zou komen, als hij de confrontatie met het onmenselijke, schrijnende leed volop zou aangaan.

Hij moest de wonden aanraken...

En toen vroeg ik mij opeens af of wij, apostolischen, wel bereid waren om de wonden aan te raken.

De wonden van de wereld om ons heen.

Of we bereid waren om de volle confrontatie met het lijden aan te gaan.

En natuurlijk realiseerde ik me direct dat er zeker apostolischen zijn die deze bereidheid hebben. Die bereid zijn om hun comfortzone te verlaten en die plekken in onze samenleving op te zoeken waar het stinkt en waar het duister heerst.

Maar we moeten eerlijk zijn: dat zit niet in onze genen.

En als we geloven dat God liefde is en dat die liefde ieder mens geldt, dan zullen we misschien wat meer in beweging moeten komen.

Om met de woorden van diezelfde Thomas te spreken: "Het koninkrijk van God komt niet door ernaar uit te kijken. Men zal niet zeggen: Kijk, hier is het, of: Kijk, daar is het! Maar het koninkrijk is al over de aarde verspreid, maar de mensen zien het niet..." (Thomas 113).

Je moet het zien, maar misschien moet je het eerst geloven...