Dopen voor dummies

Als u mijn lidmaatschapskaart van het Apostolisch Genootschap leest, dan komt u, na de datum van de doop, een vreemd begrip tegen:

"Eigening"

en aansluitend staat dan ook vermeld door welke apostel ik ben geëigend. In mijn geval is dit apostel L. Slok geweest, de apostel van mijn jeugdjaren.

Nog oudere lidmaatschapskaarten hebben het niet over een "eigening", maar over een "verzegeling".

Ook staat er het begrip "confirmatie", met de naam van de apostel die deze handeling heeft verricht. In mijn geval was dat opziener J.L. Slok, vlak voordat hij zelf apostel zou worden na het overlijden van zijn vader, apostel L. Slok.

Nou, u mag er chocolade van maken, ik vermoed dat het u duizelt.

We gaan er even stap voor stap doorheen.

De doop is ook binnen het ApGen een handeling waarbij het jong geboren kind door middel van water (bij ons is dit heel bescheiden: met een natte vinger) wordt opgenomen in de apostolische gemeente. Ook al lang bestaat bij ons de traditie dat de gehele gemeente gaat staan en hiermee, verwoordt door de voorganger die de doophandeling verricht, zich medeverantwoordelijk maakt om voor dit kind een, zeg maar, veilige en liefdevolle omgeving te vormen. Het is dus een verbond dat iedereen aangaat en waarbij iedereen zich ook betrokken voelt.

De doop is nadrukkelijk een plaatselijke aangelegenheid.

Heel vroeger volgde op de doop een verzegeling. Die handeling werd door een apostel uitgevoerd. Deze handeling komt direct voort uit de, zeker in die tijden nog centrale idee, dat de wederkomst van christus aanstaande zou zijn en dat een deel van de mensheid uitverkoren was om, samen met christus, een vredesrijk te vormen. In de bijbel wordt ergens een getal van 144.000 genoemd en apostolischen hadden de idee dat zij in ieder geval bij die 144.00 zouden behoren. Dit wist men vrijwel zeker als ze door de apostel waren verzegeld: dan hoorden ze er helemaal bij.

De verzegeling werd bijna belangrijker gevonden dan de doop. Het was ook mogelijk om overleden familieleden te laten verzegelen.

We hebben het over de beginjaren van de 20e eeuw. Dit gebruik was enkele decennia later alweer verlaten.

Later werd de verzegeling omgezet in een eigening. Het idee van de 144.000 was toen al niet meer zo sterk aanwezig: apostolischen in die jaren (jaren vijftig en zestig) neigden meer naar de gedachte dat er na de dood geen persoonlijke voortzetting van het leven was: het hier en nu kwam volledig centraal te staan.

Maar de eigening door de apostel werd wel erg belangrijk gevonden. Want dan hoorde je er ook weer helemaal bij.

Het kwam dan ook wel voor dat een baby wel werd verzegeld of werd geëigend, maar niet werd gedoopt, als de apostel precies in de periode dat anders de doop zou plaatsvinden, de lokale gemeente bezocht.

Bijzonder is wel (en ik weet eerlijk gezegd niet zo goed wanneer dit gebruik is ontstaan), dat apostolischen rond hun 20e nog persoonlijk een uitspraak doen over hun apostolisch-zijn: willen ze dit doorzetten of kiezen ze voor een leven buiten het ApGen? Dit heet de confirmatie en bestaat, gelukkig, nog steeds...

Mijn ouders hebben dit meegemaakt en ikzelf natuurlijk ook, dus zo lang bestaat deze, goede gewoonte al: volwassen mensen die een zelfstandige keuze maken met betrekking tot hun apostolisch-zijn.

En geloof me, hier is werkelijk alle ruimte om tot een eigen keuze te komen. Sterker, er worden hele gesprekken met je gevoerd over wat je wilt. En deze gesprekken zijn niet gericht op het "naar binnen praten".

Veel kinderen nemen uiteindelijk afscheid. Voor zover ik kan overzien, in ieder geval geldt dit voor mijn eigen kinderen, vrijwel nooit omdat ze het ApGen helemaal niks vinden: meestal is er dankbaarheid voor de wijze waarop ze zijn begeleid in hun opvoeding en de ruimte die ze hebben gekregen om zelf tot keuzes te komen, maar het deel uitmaken van een kerk en dan ook hier actief een aandeel in hebben: ze nemen het te serieus om maar voor de goede sier in te stemmen.

De "verzegeling" en "eigening" bestaan niet meer. Dit soort van exclusiviteit, waardoor anderen op een subtiele manier toch worden uitgesloten, dat past domweg niet meer in de huidige manier van denken. De doop, zeker zoals deze in de gemeentes van het ApGen wordt ingevuld, maar ook de confirmatie zijn overgebleven.

En inderdaad, gemeenschappen zijn vaak veilige en liefdevolle omgevingen en ja, de leden die kiezen voor hun apostolisch-zijn, zijn dan ook veelal actief in de kerk. Op hun eigen wijze, natuurlijk.